Infografika: Simboli Palestine

U stotinama gradova širom svijeta demonstranti su se okupili u znak solidarnosti s Palestincima u Gazi, noseći simbolično crno-bijelo palestinsko pokrivalo za glavu poznato kao kefija.

Među njima, demonstranti nose velike ključeve, crtani lik koji prikazuje dijete okrenuto leđima, pa čak i ilustraciju lubenice 🍉, od kojih svaki predstavlja jedan od načina podrške palestinskom cilju.

U ovoj seriji infografika, Al Jazeera prikazuje osam simbola koji predstavljaju palestinski identitet i otpor izraelskoj okupaciji.

Kefija je pamučna marama za glavu kvadratnog oblika s prepoznatljivim kariranim uzorkom koja se nosi u mnogim dijelovima arapskog svijeta.

Crno-bijela varijanta, koju nose Palestinke i Palestinci, postala je simbol palestinske borbe za samoopredjeljenje, pravdu i slobodu.

Uzorak listova masline predstavlja upornost, snagu i otpornost.

Mrežasti uzorak predstavlja palestinske ribare i povezanost ljudi sa Mediteranom.

Podebljani uzorak predstavlja trgovačke puteve sa susjednim trgovcima Palestine.

Ova marama, koja se na Bliskom istoku prvobitno koristila za zaštitu od sunca, stekla je popularnost tokom arapske pobune protiv britanske kolonijalne vladavine 1930-ih.

Kefija je takođe bila zaštitni znak Yassera Arafata, pokojnog palestinskog vođe. Nosio bi ga presavijenog u obliku trougla i prebačenog preko ramena, pokrivajući glavu.

Danas su pojedinci, aktivisti i organizacije širom svijeta prihvatile kefiju kako bi podržali Palestinu.

Drvo masline ima duboke historijske i kulturne korijene u Palestini, a njene grane su stoljećima povezane s mirom i prosperitetom.

Ovo otporno drveće može podnijeti sušu, temperature ispod nule, mraz, pa čak i požar. Oni su simbol palestinskog otpora protiv izraelske okupacije i njihove povezanosti sa zemljom.

Uzgoj maslina igra ključnu ulogu u palestinskoj ekonomiji kroz proizvodnju maslinovog ulja, maslina za jelo i sapuna.

Oko 80.000 do 100.000 palestinskih porodica oslanja se na berbu maslina za svoj prihod, koja se održava svake godine između oktobra i novembra. Tradicionalno, sezona žetve je vrijeme svečanosti i radosti, ali stroga izraelska ograničenja i napadi naseljenika to zasjenjuju.

Prema podacima UN-a, više od 5.000 stabala maslina Palestinaca na Zapadnoj obali oštećeno je u prvih pet mjeseci 2023. godine.

Godine 1974, Yasser Arafat, tada vođa Palestinske oslobodilačke organizacije (PLO), slavno je rekao u govoru upućenom Generalnoj skupštini Ujedinjenih naroda:

“Danas dolazim noseći u jednoj ruci maslinovu grančicu, a u drugoj pušku borca za slobodu. Ne dozvolite da mi maslinova grančica padne iz ruke. Ponavljam, ne dopustite da mi maslinova grančica ispadne iz ruke”.

Umjetnost palestinskog vezenja, ili tatreez, je dekorativna praksa korištenja igle i konca koja se prenosi generacijama palestinskih žena.

Različite regije u Palestini razvile su svoje jedinstvene stilove tatreeza koji odražavaju različite aspekte palestinskog života i lokalnih iskustava. Svaki uzorak ima različita značenja ili priče iza sebe, a uzorci se kreću od motiva inspiriranih prirodom, poput drveća, do geometrijskih oblika.

Najčešći odjevni predmet ukrašen vezom je tradicionalni thobe, široka haljina koju nose palestinske žene. Haljine se obično izrađuju od lana, pamuka, vune ili svile, a tkaju se ručno ili u velikim tkalačkim centrima. Crvena je dominantna nijansa u vezivu, koja varira u zavisnosti od regije i umjetnika.

UNESCO je 2021. godine dodao tradicionalni palestinski vez na svoju listu nematerijalne kulturne baštine.

Godine 1948, cionističke vojne snage protjerale su najmanje 750.000 Palestinaca iz njihovih domova i posjeda u onome što je postalo poznato kao Nakba ("katastrofa" na arapskom). Ti ljudi su ponijeli ključeve sa sobom, sigurni u to da će se vratiti.

Mnogi Palestinci još uvijek čuvaju ključeve svojih prvobitnih domova kao simbol svoje nade i odlučnosti da se jednog dana vrate. Ovi ključevi su se prenosili nekoliko generacija i čuvaju se kao simbol prava Palestinaca na povratak – princip sadržan u međunarodnom pravu koji pojedincima daje pravo da se vrate svojim domovima.

Tokom posljednje izraelske ofanzive u Gazi, najmanje 1,5 miliona Palestinaca je protjerano iz svojih domova, dvostruko više od broja raseljenih tokom Nakbe 1948. Za Palestince, Nakba nije diskretan historijski događaj. To je stalni proces raseljavanja koji nikada nije prestao.

Mapa historijske Palestine predstavlja geografsko područje povezano s regijom prije uspostave države Izrael 1948. godine. Mapa predstavlja vizuelni prikaz palestinskih zahtjeva na njihovu zemlju i samoopredjeljenje.

Godine 1948, cionističke vojne snage protjerale su najmanje 750.000 Palestinaca iz njihovih domova i zauzele 78 posto historijske Palestine. Preostala 22 posto podijeljena su na ono što je sada okupirana Zapadna obala i opkoljeni pojas Gaze.

Postoji sedam miliona registrovanih palestinskih izbjeglica koje žive u kampovima koji se nalaze širom Palestine i susjednih zemalja.

Ogrlice u obliku palestinske karte izrađuju se i nose, često sa zamršenim detaljima granica i gradova karte. Majice i razni predmeti sa mapom historijske Palestine koriste se kao izraz solidarnosti s Palestinom.

Kompleks džamije Al-Aksa nalazi se u Jerusalemu, osporavanoj prijestolnici u srcu izraelsko-palestinskog sukoba.

Kompleks površine 14 hektara sadrži džamiju Al-Kibli (siva kupola) i Kupolu na stijeni (zlatna kupola) i ima veliki vjerski, kulturni i politički značaj za Palestince.

Muslimani vjeruju da se iz Al-Akse poslanik Muhamed uzdigao na nebo tokom Noćnog putovanja (Isra' i Mi'raj). Kao takva, smatra se jednim od svetih mjesta u islamu, odmah nakon Kabe u Mekki i Poslanikove džamije u Medini.

Imanje je muslimanima poznato i kao Al-Haram ash-Sharif, a Jevrejima kao Brdo hrama.

Ovo mjesto je stalno žarište. Izraelske snage u više su navrata vršile racije, zatvaranja i nametali ograničenja muslimanskim vjernicima na toj lokaciji.

Handala je crtani lik koji je stvorio palestinski karikaturist Naji al-Ali koji odražava njegovo vlastito izbjegličko iskustvo iz djetinjstva i stalnu nevolju Palestinaca raseljenih od Nakbe.

Prva verzija crtanog lika pojavila se u kuvajtskim novinama 1969. godine i bila je nacrtana okrenuta prema gledaocu. Međutim, 1973. nakon Oktobarskog rata, al-Ali je počeo crtati Handalu okrenutog leđima kako bi odrazio kako je svijet okrenuo leđa Palestincima.

Handala je bos i nosi pohabanu odjeću kakvu su nosala djeca u izbjegličkom kampu u kojem je autor živio kada je bio prisiljen napustiti svoje selo kao 10-godišnji dječak.

Handala je dobio ime po "handalu", gorkom voću koje raste u sušnim područjima Palestine. Ono izrasta i nakon rezanja i ima duboko korijenje.

Godine 1987, Naji al-Ali je ubijen u Londonu. Niko nije optužen za njegovo ubistvo.

Lubenica je možda najpoznatije voće koje predstavlja Palestinu. Uzgajano od Jenina do Gaze, voće dijeli iste boje kao palestinska zastava – crvenu, zelenu, bijelu i crnu – pa se koristi za protest protiv izraelskog potiskivanja palestinskih zastava i identiteta.

Nakon rata 1967, kada je Izrael preuzeo kontrolu nad Zapadnom obalom i Pojasom Gaze i anektirao istočni Jerusalem, vlada je zabranila palestinsku zastavu na okupiranoj teritoriji.

Iako zastava nije uvijek bila zabranjena zakonom, lubenica je zaživjela kao simbol otpora. Pojavljuje se u umjetnosti, na majicama, grafitima, posterima i sveprisutna je kao emotikon na društvenim mrežama.

U januaru 2023. policija je dobila instrukcije da konfiskuje palestinske zastave sa javnih mjesta. Nakon toga je u junu uslijedio prijedlog zakona o zabrani zastave u institucijama koje finansira država.

Kao odgovor, Zazim, arapsko-izraelska mirovna organizacija, postavila je palestinsku zastavu – u obliku lubenice – na desetak servisnih taksija u Tel Avivu.

U trenutnom sukobu, ljudi su koristili emoticone lubenice kao način da izbjegnu „banovanje iz sjene“ na društvenim mrežama kada objavljuju sadržaj vezan za aktuelne događaje u Gazi.