Litvanija prekršila evropske zakone i omogućila nehumano postupanje CIA-e
Evropski sud za ljudska prava presudio je da je Mustafa Ahmed Adam al-Hawsawi, osumnjičen za napad 11. septembra, podvrgnu ‘nečovječnom postupanju’ u tajnom centru za ispitivanje u Litvaniji.
Litvanija je prekršila evropske zakone o ljudskim pravima dozvoljavajući američkoj Centralnoj obavještajnoj agenciji (CIA) da navodnog osumnjičenog za napad 11. septembra podvrgne “nečovječnom postupanju” u tajnom centru za ispitivanje u toj baltičkoj zemlji, presudio je Evropski sud za ljudska prava (ECHR).
U odluci suda navodi se da je Mustafa Ahmed Adam al-Hawsawi iznio više pritužbi zbog mučenja u periodu 2005-2006, kada je držan u tajnom objektu u Litvaniji kojim je upravljala CIA.
Hawsawi se sada nalazi u pritvoru u zaljevu Guantanamo pod sumnjom da je bio finansijski menadžer Al-Kaide, koja se smatra odgovrnom za napad u New Yorku 2001, piše londonski The Guardian a prenosi Tanjug
Dok je držan u Litvaniji, Hawsawi je prošao kroz izuzetno oštar režim pritvora, uključujući samicu, kontinuiranu upotrebu okova za noge i izlaganje buci i svjetlosti.
“Kumulativni efekti takvog pritvorskog režima bili su nehumano postupanje u smislu (Evropske) konvencije (o ljudskim pravima), što su vlasti Litvanije omogućile saradnjom sa CIA-om”, navodi se u saopštenju ECHR-a.
Tajni program CIA-e za pritvorenike
Sudsko vijeće jednoglasno je zaključilo da je došlo do kršenja zabrane neljudskog ili ponižavajućeg postupanja ili istrage, zato što Litvanija nije efikasno istražila Hawsawijeve navode, i zbog “njenog saučesništva u CIA-inom tajnom programu za pritvorenike”.
Vijeće je, također, smatralo da je bilo kršenja članova koji se odnose na pravo na pravično suđenje i život, kao i na ukidanje smrtne kazne, kako se navodi u saopštenju za javnost, jer je Litvanija pomogla prebacivanje Hawsawija “sa svoje teritorije uprkos stvarnom riziku da bi se mogao suočiti sa flagrantnim uskraćivanjem pravde i smrtnom kaznom”.
Sud je rekao da je dobio ključne informacije iz izvještaja američkog Senata iz 2014. u kojem se navodi da je ispitivanje osumnjičenih za terorizam u tajnim zatvorima Centralne obavještajne agencije bilo brutalnije nego što je rečeno zastupnicima i da je u nekim slučajevima predstavljalo mučenje.
Glasnogovornik CIA-e je rekao: “Iako ne komentiram konkretan slučaj, naglasio bih da je CIA-in program pritvora i ispitivanja okončan 2009.”