CG: Tuzi i Golubovci traže veću autonomiju
Parlament Crne Gore raspravlja o setu zakona kojima bi podgoričke općine Tuzi i Golubovci trebale dobiti veću autonomiju u okviru glavnog grada te države. Stanovnici Tuzi, pretežno albanske nacionalnosti, godinama traže samostalnu općinu.
I pored obećanja vlasti, njihov zahtjev do sada nije ispunjen, a lideri dijela albanskih partija poručuju da to što se nudi – nije ono što su tražili.
Tuzi su centar oblasti Malesija, na granici Crne Gore i Albanije. Sa blizu 40 naselja i 12.000 stanovnika, od kojih su 90 posto etnički Albanci, Tuzi su 2006. dobili status gradske općine u sklopu Podgorice. Međutim, dio stanovništva godinama traži potpunu samostalnost.
„Mi imamo svega, ovoga bogatstva što imamo i nemamo ni dan-danas opštinu. To je žalosno, to je diskriminacija, velika diskriminacija za ovaj narod albanski ovdje“, ističe Mark koji, živi u gradskoj općini Tuzi.
Budžet od dva miliona eura
Njegov sugrađanin Ilijaz kaže:
„Samostalnost mnogo znači i za građane, jer ima bolji život, razmišlja o sebi, ima svoje ja u svojoj kući.“
Vladajuća Demokratska partija socijalista (DPS), koja u Tuzima koalira sa Demokratskom unijom Albanaca (DUI), predložila je crnogorskom Parlamentu veću autonomiju unutar glavnog grada. Najviše u raspolaganju budžetom, koji godišnje dostigne dva miliona eura.
„Kapitalni dio, koji se odnosi na infrastrukturu i unapređenje Malesije, dio je koji bismo mi sami odlučivali i raspoređivali, dok bismo taj dio koji pokriva sve troškove institucija na području GO Tuzi, to bi bilo iz budžeta glavnog grada. U tome ne vidim napredak samo za nas, to je jedan model koji bi mislim sve opštine prihvatile“, ističe Abedin Adžović, predsjednik GO Tuzi.
Demokratski savez, lokalno najjača opozicijska albanska partija, međutim, traži referendum i potpunu samostalnost općine. Rješenje koje nudi DPS za njih je, kažu, samo neustavni eksperiment, u kome glavni grad ima posljednju riječ o lokalnim pitanjima.
Politički talac
Smatraju da su Tuzi godinama politički talac vlasti, koja računa na glasove iz Malesije.
„Tuzi su imale opštinu do 1957. godine, kada je ukinuta jednostranom odlukom vlasti i od tada ovaj kraj je zaostajao u razvoju. Da su Tuzi imale opštinu cijelo ovo vrijeme, znajući resurse koje imamo, pa ovo bi bilo jedno od bogatih područja i opština u Crnoj Gori“, smatra Nikola Camaj iz Demokratskog saveza.
O ekonomskoj održivosti Tuzi rađena su četiri elaborata sa različitim rezultatima. Crnogorska opozicija smatra da se davanjem posebnog statusa, koji zakon ne poznaje, drugi dijelovi Podgorice ali i ostale općine stavljaju u neravnopravan položaj po više osnova.
„Sporan je dio izbornog procesa na lokalnom nivou gdje će građani Tuzi moći da glasaju i u opštini glavnog grada i u opštini Tuzi, znači imaju duplo pravo glasa. Sporan je način finansiranja, o tome predlagači nisu vodili računa“, navodi Danijela Marković iz Socijalističke narodne partije.
U Crnoj Gori trenutno funkcioniraju 23 općine, od kojih je Gusinje kao posljednja taj status stekla početkom 2014. godine, javila je iz Podgorice novinarka Al Jazeere Milica Marinović.
Izvor: Al Jazeera