EP: Opet istražiti aktivnosti CIA-e u Evropi

Zemlje članice Evropske unije (EU) moraju istražiti da li je bilo tajnih zatvora ili objekata na njihovoj teritoriji u kojima su držani pojedinci u okviru tajnog programa američke Centralne obavještajne agencije (CIA) početkom 2000, navodi se u izvještaju evropskih poslanika, koji je usvojila Komisija za građanske slobode.

Posebno se ohrabruju Litvanija, Poljska i Rumunija da otvore ili nastave nezavisne istrage, objavljeno je na internet stranici Evropskog parlamenta (EP).

“EP je ponovo ukazao na slučajeve da je CIA ozbiljno kršila ljudska prava i ukorila je one članice EU-a koje su saučesnice u tome. Poslanici su na velikom udaru različitih nacionalnih i drugih interesa koje pokušavaju zataškati te navode, ali, srećom, oni su bili čvrsti i podržali su ovaj izvještaj”, rekla je izvjestiteljica Ellen Flotre, čiji je izvještaj usvojen sa 50 glasova za, dva su bila protiv, a pet uzdržanih.

Izvještaj će biti stavljen na glasanje na plenarnoj sjednici u Strasbourgu u septembru.

Tajni zatvori

“Istraga Ujedinjenih naroda (UN), Vijeća Evrope (VE), nacionalnih i međunarodnih medija, novinara i građanskog društva donijela je nove informacije o lokacijama tajnih zatvora CIA-e u Evropi, letovima CIA-e kroz evropski zračni prostor, kao i osobama koje su transportirane ili pritvarane”, navodi se u izvještaju.

Poslanici smatraju da su zemlje članice izrazile spremnost da se povinuju međunarodnom pravu, ali do sada nisu adekvatno ispunile svoje obaveze i istražile ozbiljna kršenja ljudskih prava u okviru programa CIA-e.

“Oni žale zbog kašnjenja u rasvjetljavanju ovog slučaja”, navodi se u izvještaju.

Poslanici EP-a podsjećaju da samo “temeljite bezbjednosne osnove mogu opravdati tajnost” i da “ni pod kakvim okolnostima ne smiju državne tajne imati prioritet nad neotuđivim ljudskim pravima”.

Poslanici su izrazili zabrinutost zbog prepreka na koje nailaze nacionalne parlamentarne i pravosudne istrage u vezi s umiješanosti nekih zemalja članica u program CIA-e.

Novi dokazi

“Nedostatak transparentnosti, klasifikacija dokumenata, prevaga nacionalnih i političkih interesa, nedostatak rigoroznih istražnih tehnika i saradnje spadaju u te prepreke”, navodi se u izvještaju.

U izvještaju se pozivaju pravosudni organi u Rumuniji da otvore nezavisnu istragu tajnih zatvora CIA-e u zemlji”, posebno u svjetlu novih dokaza o letovima između Rumunije i Litvanije”.

Poslanici su pozvali litvanske vlasti “da održe obećanje i ponovo otvore krivičnu istraju o umiješanosti zemlje u program CIA-e”, jer novi dokazi upućuju na povezanost u letovima između dvije zemlje.

Poslanici su pozvali Poljsku da nastavi s istragom tajnih zatvora, u isto vrijeme kritizirajući “nedostatak zvanične komunikacije o obimu i načinu vođenja istrage”.

U izvještaju se pozivaju i Finska, Danska, Portugal, Italija, Velika Britanija, Njemačka, Španija, Irska, Grčka, Kipar, Rumunija i Poljska da objelodane sve informacije o avionima i letovima povezanim s CIA-om i njihovom teritorijom.

Izvor: Agencije